Gooik statie    mijn omgeving

www.ThomSten.com > plus > Gooik statie
De plaats waar ik woon ligt in Gooik, preciezer gezegd, aan "Gooik statie".
Inderdaad, tot 1972 liep er doorheen Gooik een tramlijn, richting Brussel. Deze lijn is sinds september 1972 vervangen door buslijn LK, die op zijn beurt in 2002 werd vervangen door lijn 141. (Buslijn 141 heeft nagenoeg dezelfde dienstregeling en identiek dezelfde reisweg als lijn LK, het gaat hier in feite om een vernummering van deze lijn.)
De reisweg van de huidige buslijn komt grotendeels overeen met de oude tramlijn, namelijk Brussel - Anderlecht - Vlezenbeek - Sint-Martens-Lennik - Sint-Kwintens-Lennik - Gooik - Leerbeek. Op het Vlaamse gedeelte was de tramlijn over het grootste gedeelte enkelsporig. Om de paar haltes was er een halte dubbelsporig uitgevoerd, om de trams de mogelijkheid te geven elkaar te kruisen.
Aan de halte "Gooik statie" was zo een kruising. De tramlijn liep vanaf het beginpunt in Leerbeek tot aan de halte "Belle Triene" (nu: "Oplombeek") aan de westelijke zijde van de Edingsesteenweg, maar nabij Gooik statie ontdubbelde dit spoor zich, waarbij het spoor richting Brussel twee keer diagonaal (!) de rijweg overstak. Bovendien was er aan Gooik statie nog een derde, doodlopend spoor aanwezig, die diende als losplaats voor goederentrams.

In de jaren '60 werd de halte "Gooik statie" in de dienstregelingen hernoemd in "Gooik Wijngaardstraat." Vandaag de dag draagt deze halte nog steeds deze naam, terwijl er in de Wijngaardstraat zelf enkele buslijnen rijden, met haltes in deze straat.
Na de eeuwwisseling werd het kruispunt met de Wijngaardstraat vervangen door een rotonde. Op 17 oktober 2004 werd deze rotonde al dan niet verfraaid met een monument dat drie hamers voorstelt.

Hieronder is een gedeeltelijke scan van een topografische kaart van 1972 te vinden. Aangezien de tramlijnen vanuit Leerbeek richting Halle, Edingen en Ninove reeds eerder werden afgeschaft, staan deze lijnen niet meer op de kaart (alhoewel de trambedding richting Halle nog zeer goed waarneembaar is). Tramlijn L, die reed tot 1 september 1972, was de laatste tramlijn in het Pajottenland. Deze tramlijn is terug te vinden op de kaart dmv een dunne zware lijn met aan één zijde kleine groene blokjes. De twee diagonale kruisingen zijn, mits enig speurwerk, ook waarneembaar. De scan is het beste te bekijken in sterk vergrote weergave door op onderstaande afbeelding te klikken.


De bestemmingsfilm (boven de voorruit van de tram) die werd gebruikt op lijn L.
Opmerkelijk is de vermelding van Gaasbeek, hoewel de tram geen meter op het grondgebied van Gaasbeek reed!
Dienstregeling van tram L uit 1971/1972.
De zin "dienstregeling vatbaar voor wijzigingen" komt enkel bij deze tabel voor, en valt te interpreteren als "kan elk moment vervangen worden door een bus." Op 2 september 1972 werd tram L inderdaad bus LK.
De reistijd van de bus is quasi dezelfde als die van de tram. In theorie althans, want daar waar de tram voor een groot deel van het traject in eigen baan reed, staat de bus in het spitsuur vaak vast tussen het autoverkeer.
Ook was het in het tramtijdperk mogelijk om de capaciteit te verhogen door eenvoudigweg aanhangwagens aan de tram toe te voegen. Zo kon de capaciteit verdubbeld worden, of zelfs tot vijf keer zo hoog worden gebracht!
Op te merken valt ook, dat nergens vermeld staat dat het traject Leerbeek - Halle al in 1966 werd vervangen door een busdienst. Men moest dus steeds overstappen in Leerbeek.
Een oude postkaart van Gooik statie van rond 1900. (Verzameling: L. Cochez)
Tram SE 9974 kruist de rijweg op de plaats waar nu een rotonde is (zie foto's onderaan) op 10 april 1964. (Foto: P. Tordeur)
Op 10 april 1964 zien we S 9981 rijden richting Leerbeek. De bestemmingsfilm werd reeds op H gezet. Voor de afschaffing van de lijn naar Halle in 1966 reden de trams vaak in een driehoek Brussel - Leerbeek - Halle - Brussel of omgekeerd.
Op deze foto ziet men tevens de diagonale kruising van de steenweg van het spoor richting Brussel en het derde spoor met de goederenwagons. (Foto: P. Tordeur)
Mooi zicht op motorwagen S 9980 die twee bijwagens trekt richting Brussel, eveneens mooi zicht op de woningen op nummers 119 en 121. 10 april 1969 (Foto: Bayeux)
Een tram uit Brussel (met vooraan motorrijtuig 10284) rijdt de 'Guukenberg' af. Dit beeld is genomen ten zuiden van Gooik Statie. Links achteraan bemerkt men woning nummer 123. (Verzameling: A. Janmart)
Op de plaats van het huidige bushokje (zie foto onderaan) werd deze foto gemaakt op 26 augustus 1972.
Hij toont S 9981 die richting Brussel rijdt. In de zomer van 1972 werd de oude losplaats gebruikt om goederenwagons te slopen. Bemerk de reeds aanwezige haltepalen van de bus, die enige dagen later de tram definitief zal vervangen. (Foto: Murray)
Een dag later (27 augustus 1972) zien we S 9753 rijden richting Brussel, hier op het uitwijkspoor. (Foto: F. Dandois)
In 1973 werden de tramsporen aan Gooik statie (als eerste van de ganse lijn L) opgebroken. De foto toont dezelfde plaats al de vorige foto. (Foto: Meeuwig)
Uitbraak van het spoor aan de statie richting Leerbeek. Hoewel het tramspoor, dat op deze foto aan de linkerkant van de rijweg liep, de rijweg niet meer diagonaal kruiste ter hoogte van de Wijngaardstraat, is op de rechterkant van de foto nog steeds een verkeersbord ter waarschuwing van de tram te zien.
Zelfde plaats, enige tijd later.
Op de foto ziet men links achteraan het huis op nummer 121. Iets ten zuiden daarvan werd het huidige pand 121C (met daarin ondergebracht de optiek Claes en daarachter twee appartementen waaronder het mijne) reeds gebouwd. De huidige panden met nummers 119 en 121 (met ondermeer bakker De Pedevallei) zijn pas veel later gebouwd - met verbouwing van nr 121C -, nadat de oude panden op deze foto werden gesloopt.
Vanuit één van de huizen aan de statie zicht op de rijweg richting Asse. De oude losplaats werd gretig gebruikt om het steeds grotere aantal auto's te parkeren, toen nog op een compleet chaotische manier. Vandaag de dag is de oude losplaats nog steeds een parking, maar wel met parkeervakken!
Vrij recente foto.
De plaats waarop het tramspoor lag, is zoals op vele plaatsen 'ex-tramspoor' in het land, en zoals ongeveer op de hele lijn L, een strook zonder functie, al dan niet met asfalt. De strook werd spoedig gebruikt als parkeerplaats, en doet da vandaag de dag nog steeds.
De oude panden van nummers 119 en 121 zijn reeds gesloopt en vervangen door de huidige gebouwen. In de verte achteraan kan men reeds het huidige buishokje bemerken.
Foto genomen op dezelfde plaats als de eerste foto (met tram SE 9974), 1 november 2011
Huidige nummers 121C, 121 en 119. Achteraan rechts de rotonde met de hamers. 1 november 2011.
Foto genomen aan het bushokje, op dezelfde plaats als de kleurenfoto met tram S 9981. 1 november 2011.
Rond 2010 rijpte bij De Lijn, uitbater van bussen en trams in Vlaanderen, het idee om opnieuw een viertal tramlijnen rond Brussel aan te leggen
Één van deze tramlijnen zou het traject Brussel - Eizeringen - Ninove/Leerbeek volgen (zie kaartje hieronder).
Document van De Lijn, een presentatie die werd gegeven bij een 'intergemeentelijk overleg' op 17 november 2011.
Getrukeerd beeld waarbij ik een hedendaagse HermeLijn-tram (Antwerpen en Gent) opnieuw door de straat laat rijden, 13 april 2012.
Document van De Lijn (het project heet inmiddels 'Brabantnet'), stand van zaken tracé- en milieueffectenrapport-studie, 8 november 2012.
Het tramproject is inmiddels afgevoerd.
De gemeente Gooik stond weigerachtig tegenover het project, waardoor het lijngedeelte Eizeringen - Leerbeek is komen te vervallen. Enkel het traject tussen Brussel en Ninove bleef overeind, maar de Vlaamse regering heeft dit project in het vriesvak gestopt. Of er hier ooit nog een tram gaat rijden, is de vraag.

Meer foto's van tram L zijn hier te vinden.
Schaalmodel van een tram L, meer, zie hier.




terug    © ThomSten 1998 - 2024